Mooie eindbestemming van een overlevingstocht

“Er is wat ergs gebeurd met je dochter”, klink het door de hoorn. “Nee, we kunnen niet zeggen wat.” Maarten legt z’n werk neer. Hij springt op z’n fiets, haast zich over de grachten van Amsterdam en rijdt door rood als het moet. “Kokend water… er is vast kokend water over Laura gevallen”, schiet er door zijn hoofd. Totdat hij de twee ambulances ziet staan. “Godver”, is zijn nieuwste gedachte. De leidsters zijn aan het huilen. Zijn vriendin Elsbeth is er. En Laura? Die ligt op de commode. Levenloos.

Op 26 april 1999 overlijdt Laura op de crèche. Amper vijf maanden oud. Maarten beschrijft de eerste dagen na haar dood als een ‘trip’, daarna komt hij zichzelf tegen en hij moet alle zeilen bijzetten om zijn relatie te redden. Dat lukt hem niet. Het is uiteindelijk onhoudbaar. Ondanks de eenzame overlevingstocht vindt Maarten de kracht om zijn leven een positieve wending te geven. Hij vertelt zijn verhaal.

This House Is Empty Now

“Vlak na haar dood was ik mijn gevoel voor plaats en ruimte volledig kwijt en zat in een soort LSD-trip met kleurtjes. Echt een roes. Ik deed net of Laura nog leefde. Dan nam ik haar op de arm en speelde ik piano voor haar. Pas bij het afscheid kreeg ik weer een helder moment.” Na de voorbereiding op de begrafenis - wat een mooie afleiding was - kwam de waarheid keihard binnen. Elsbeth en Maarten kregen het zwaar. Vrienden maakten een maandschema en kwamen om de beurt koken en babbelen. Waren zij er niet, dan kroop Maarten achter z’n piano. “Ik had dat nodig, zoals mensen niet zonder water kunnen. Ik speelde de liedjes van het afscheid. Ride On (Christy Moore) Tears In Heaven van Eric Clapton, Sometimes It Snows In April (Prince) en Your Song van Elton John. Ook Walsing Mathilde van Tom Waits kwam vaak aan bod, want Mathilde is Laura’s tweede naam. Het vaakst klonk This House Is Empty Now van Elvis Costello, want zo voelde het. Veel vrienden vonden het moeilijk om deze muziek te horen. Het was confronterend, maar wij wilden niet anders. Deze liederen blijven voor altijd in mijn hart gegrift.”

Maarten speelde muziek voor Maarten. Niet voor een ander. Voor Laura, maar zij was er niet meer. Een solo-optreden. Letterlijk. “Ook al waren we met z’n tweeën, je voelt je alleen. Het slaat je neer en je bent allang blij als je het zelf overleeft. Mensen vroegen wel eens aan Elsbeth hoe het met mij was. Zij antwoordde dan: dat moet je niet aan mij vragen. Ik zei precies hetzelfde. We zwommen in onze eigen oceaan en probeerden niet te verzuipen.”

Wanhoop

Het was geen bewuste keuze, want ze wilden het natuurlijk wél samen doen. Zo bezochten ze iedere dag met een kopje koffie en een sigaretje het graf van Laura op Zorgvlied aan de Amsteldijk. Het was een warm plekje voor hen beiden. Dat hielden ze bijna een jaar lang vol, Elsbeth daarna nog eens twee. Maarten en Elsbeth waren intussen samen met artsen en de politie druk met elk detail van de dood van hun dochter en zij sloten zich aan bij de Vereniging Ouders van Wiegedoodkinderen. “Ik was erg huiverig, want ik dacht dat het een hoog EO-gehalte zou hebben. Maar het was helemaal super. Ik bleef het langst van iedereen.” Hij wist ook niet zo goed hoe hij verder moest. Wanhopig op zoek naar adviezen, maar waar te verkrijgen? “Ik heb therapeuten bezocht, ging zelfs naar de pastoor, liet mijn hand lezen en raadpleegde een astroloog. Mijn horoscoop laten lezen… dat deed ik nooit.”

“Op een gegeven ogenblik kregen we allebei een soort van oerwens”, vervolgt Maarten. “Elsbeth wilde graag een volgend kind. Ik moest weg. Op reis. Mezelf vinden.” Een breuk was helaas onvermijdelijk. Ze zij nog een jaar bij elkaar gebleven - hebben ook samen een therapeut bezocht -, maar het kon niet anders. Maarten moest weg.

Een andere Maarten

Zodoende begon hij aan zijn reizen. Vliegtuigen brachten hem voor één à twee maanden per jaar naar verre oorden. De eerste trip was naar een vriend in Zuid-Amerika. Daar kwamen vader en dochter op een bizarre manier dicht bij elkaar. “Het leek wel een sprookjestocht. Overal zag ik Laura’s. Meisjes op het strand, in de supermarkt met moeders of spelend met een pop. Allemaal Laura’s. Het leek wel magie.” Er waren ook enge momenten. Zo werden Maartens gedachten overmand door… Ja, door wat eigenlijk? Hij begaf zich op de rand van een waterval en voelde zich onoverwinnelijk. “Gelukkig zag ik nog net op tijd het licht.”

Het was het begin van een ontdekkingsreis. Op zoek naar het diepste van hemzelf. Als Laura nog zou leven, had hij deze tocht nooit gemaakt. Nu trok het hem door een loodzware periode en Laura gaf hem de kracht om het te doen. Ze was zijn reisgids. “Ik zie het als cadeautjes van haar. Zij heeft me bewuster in het leven gezet. Zij laat me genieten van kleine momentjes. Zij heeft een gevoelsmens van me gemaakt. Ik ben een andere Maarten geworden.” Hij liet zich leiden door zijn buik, niet door zijn hoofd. En dat heeft hem enorm geholpen. “Ik heb toch wat moois van mijn leven kunnen maken. Ook al voel ik me nog steeds af en toe leeg. Dan ben ik weer de vader van 36 die zijn kind kwijt is, alsof ik in een emotionele vrieskist zit. Daar schrik ik dan van, maar deze momenten zijn er veel minder.”

Elsbeth en Maarten

Tijdens de diepste dalen hebben Elsbeth en Maarten er wel eens over nagedacht om aan beide oerwensen te voldoen. Als Elsbeth zwanger zou raken, zou Maarten gaan reizen. En ooit, ooit zouden ze dan weer bij elkaar komen. Het is anders gegaan. Elsbeth heeft inmiddels twee dochters. Maarten heeft geen nieuwe kinderen gekregen. “Achteraf was dat misschien toch nog niet zo’n slecht idee, maar op dat moment was het voor mij geen optie. We zijn wel altijd verbonden gebleven en ik heb regelmatig verlangd naar de tijd dat we met drieën waren. Weet je wat het mooie is? We zijn nu misschien wel closer dan ooit, denk ik wel eens.”

Meer verhalen

• “Aan elke tak van onze familieboom zit een stukje Arthur”
• Een laatste eer aan Tygo
• “Zoek een lotgenoot op en doe dit snel”
• “We hebben er alles aan gedaan”
• “Niet de meest ontspannen vakantie, maar wel de beste variant”
• “Ik geloof in de kracht van de keuze”
• “We hadden alleen de kracht om naar haar graf te gaan”
• "Hoeveel kinderen heb je?"
• “We waren de meeste norse toeristen ooit”
• Het gemis wordt niet kleiner, het leven wordt rijker
• “Zeg eerlijk wat jíj fijn vindt”
• Vragen die nooit verdwijnen
• Hartjes voor Silke
• “Ik had het Vera beloofd om het hem te zeggen”
• “We zijn dolgelukkig, maar het ‘gouden randje’ is eraf”
• “Weer zo’n mooi menneke”
• “Ik voelde dat Olaf niet voor altijd bij ons zou blijven”
• Mooie eindbestemming van een overlevingstocht
• Van ‘een verkoudheidje’ tot een complete ravage
• “Vanaf dag één gaan we er anders mee om”